Mấy ngày nghỉ lễ 2/9 nhìn bạn bè hết đứa này đến đứa khác xách balô
đi du lịch nơi này nơi khác cũng khiến mình thòm thèm. Kể ra được đi
đâu đó xa xa một chút để thay đổi không khí thì cũng là một điều thú vị
nhưng mà ở nhà mấy ngày này cũng không phải là không có ích. Ít nhất là
cũng tiết kiệm được một khoản tiền kha khá, tránh được mấy vụ chặt chém
nhân dịp nghỉ lễ và hơn hết là được xem mấy vở hài kịch trên Facebook về
lòng yêu nước cũng đáng đồng tiền bát gạo ra phết.
Và sau đây thì mình xin mạn phép liệt kê vài kiểu người và vài câu
chuyện về cái lòng “yêu nước” phải bỏ vào trong ngoặc kép của mấy bạn
trẻ mà mình có cơ may được trông thấy mấy ngày vừa qua. Mấy điều này chỉ
mang tính chất liệt kê thôi còn chuyện phân tích đúng sai, phải trái
như thế nào thì mời cả nhà tự đọc rồi cho ý kiến nhé.
Dạng thứ nhất: Treo avatar cờ đỏ sao vàng rồi đi comment bậy bạ.
Cái dạng này thì không phải là hiếm. Từ dạo Facebook nổi lên thành
mạng xã hội có nhiều người dùng nhất Việt Nam thì cứ mỗi dịp tết đến
xuân về, 30/4 với 2/9 thì lại một loạt các event “Nhuộm đỏ Facebook bằng
quốc kỳ Việt Nam”, “Treo avatar cờ đỏ sao vàng mừng Quốc Khánh”,… mọc
lên cứ phải gọi là như nấm mọc sau mưa.
Nói chung thì đây cũng là một hành động khá là hay và đẹp, chí ít
cũng là về mặt thẩm mỹ. Khi mà ai cũng treo avatar như vậy sẽ giống như
kiểu mặc chung một chiếc áo đồng phục tươi đẹp mà ai cũng giống ai. Như
một lời nhắc nhở về hai chữ đồng bào, về tinh thần dân tộc và tinh thần
yêu nước của những con người mang trong mình dòng máu Việt Nam. Của đáng
tội là nếu đã trót mang trên người cái bộ đồng phục với hình quốc kỳ
tôn nghiêm của dân tộc như vậy mà làm mấy việc có ích thì chẳng sao,
đằng này thì ôm nguyên cái avatar mà ai-cũng-biết-là-từ-đâu-đấy để đi
làm đủ mọi trò từ nực cười đến đáng xấu hổ trên mạng.
Thực tế thì chúng ta đã ghi nhận không phải ít mấy cái trường hợp
kiểu như này trong thời gian qua. Nhẹ nhàng thì như việc dùng tiếng Việt
để comment chửi bới Công Vinh trên fanpage CLB bóng đá Nhật Bản mà anh
đang theo thi đấu. Nặng hơn một chút thì là avatar cờ đỏ sao vàng đẹp
lung linh xong đi vào facebook của mấy anh chàng đẹp trai bị trục xuất
khỏi đất nước nọ để chửi bới, văng tục bằng mấy từ ngữ chả mấy đẹp đẽ gì
cho cam.
Có chuyện khôi hài như này mà mình vô tình được biết mới hôm qua
thôi. Đó là cái bạn chủ một event kêu gọi mọi người treo cờ làm avatar
trên facebook lại là một bạn trốn nghĩa vụ quân sự. Hôm trước còn thấy
post mấy cách hay ho để trốn được qua vòng kiểm tra sức khỏe để không
phải đi nghĩa vụ. Thế mà hôm nay đã thấy kêu gọi mọi người thể hiện tinh
thần yêu nước và còn thái độ hành tỏi đủ kiểu nếu có ai lỡ hỏi lại:
“Treo như này có ích gì không em?”. Ờ, cũng thấy có chút “yêu nước” nhẹ.
Dạng thứ hai: Mồm nói yêu nước nhưng một mực sỉ nhục tiếng Việt.
Cái dạng này thì phần nhiều là ở mấy em teen teen xinh xinh hiền
ngoan mới lớn. Cứ thử đọc mấy cái status mà các em ý chúc mừng sinh nhật
Bác hay là chào mừng quốc khánh mà hết cả hồn. Kiểu năm lớp 1 khi học
về chính tả thì chẳng may cô giáo của các em ý bị xe cán chết mất ngáp
nên các em ý bị thất học ý. Có khi mình phải dụi mắt lên dụi mắt xuống
đến 4, 5 lần mới hiểu nổi mấy thứ các em ý viết.
Bé bé xinh xinh thích dùng teen code đã là một nhẽ, lớn đầu rồi mà
cũng ối anh chị cũng vẫn thích chơi cái kiểu chữ mà người đọc chỉ mong
có vietsub ngay bên dưới mà rõ ràng là họ đang viết tiếng Việt đấy chứ.
Có khi bài viết của cố thủ tướng Phạm Văn Đồng: “Giữ gìn sự trong sáng
của tiếng Việt” mà ai cũng đã một lần học qua trong chương trình phổ
thông nó không nằm trong bộ nhớ chứa đầy những thứ hoa mỹ khác mà tư duy
bình thường khó ai dịch nổi.
Mà dạng này thì còn có thêm một bộ phận kiểu còn nguy hiểm hơn nữa
cơ. Đó là viết tiếng Việt còn chưa sõi, chi chit lỗi chính tả cơ mà lý
luận khi người khác sử dụng ngoại ngữ thì kinh lắm. Thí sinh tham dự các
cuộc thi âm nhạc mà hát tiếng Anh vài ba bài là bảo là mất gốc, không
hát được tiếng mẹ đẻ, hát mà không ai hiểu thì hát làm gì. Xong rồi thì
ca sỹ underground có sáng tác mấy ca khúc mà có chèn thêm đôi ba đoạn
rap hay là các từ ngữ nước ngoài vào thì ngay lập tức quy chụp cho người
ta cái tội “tiếng Việt không có từ nào hay hơn sao mà phải lạm dụng
tiếng nước ngoài”. Nếu mà nói kiểu thế chắc mấy nghệ sĩ xứ Hàn Quốc khi
chêm tiếng Anh vào bài hát của họ hay là Lady Gaga có cho đôi ba từ
tiếng Ý vào ca khúc của cô ấy chắc đều mất gốc và lai căng hết. Chả hiểu
mấy người đến tiếng Việt còn nói chả ra hồn thì lấy cái tư cách gì để
phê phán người làm nghệ thuật không biết.
Dạng thứ ba: Yêu nước nhưng mà một chữ Lịch Sử bẻ đôi cũng không biết
Đi đầu trong top những bạn trẻ trong dạng này chính là Kênh14 với bộ
ảnh đỉnh cao mừng sinh nhật Bác nhưng mà sai cả ngày sinh của Bác: từ
năm 1890 thành 1840. Nghe nói sau sự việc này trang thông tin này đã
được phong cho danh hiệu: “Độc quyền sự ngu dốt” và nhận được đủ thứ văn
bản xử phạt về cái trò hề đó của mình. Nghĩ qua cũng thấy buồn cười mà
nghĩ kỹ lại thì lại thấy đau lòng vô cùng tận khi mà những người trẻ yêu
nước lại có thể thiếu sót được cái lỗi to đùng như thế.
Kiến thức sâu rộng về sử Việt thì không dám đòi hỏi các bạn phải
chuyên sâu và giỏi giang nhưng những điều cơ bản và một vài mốc thời
gian quan trọng mà cũng không nhớ nổi thì thực sự là một điều đáng phải
đặt mối quan ngại. Mình từng thấy một bạn nữ học một trường ĐH khá nổi
tiếng ở Hà Nội đã cãi chày cãi cối, cãi bằng được với một người bạn khác
của cô ấy về câu chuyện: ngày 2/9 là ngày Quốc Khánh chứ không phải
ngày mất của Bác mà không hề hay biết hai sự kiện đó trùng một ngày, chỉ
khác năm mà thôi.
Bởi vậy mới nói mồm có rao giảng yêu nước cỡ nào mà trong đầu không
có được chút ít vốn liếng lịch sử dân tộc thì chẳng hiểu bạn yêu cái gì
của đất nước này khi không có quá khứ, không có truyền thống?
Dạng thứ tư: Ở đâu có Trung Quốc là chửi, ở đâu có “Tàu khựa” là ném đá
Cái dạng này thì phải nói là nhan nhản, không thể đếm xuể. Nhìn lại
bộ đồ trên người mấy bạn đang mặc – hàng Quảng Châu. Xem lại mấy bộ phim
truyền hình mà mấy bạn đang theo dõi trên tivi – phim Trung Quốc. Game
online mà mấy bạn đang chơi – nhà phát hành từ China. Điện thoại iPhone
giá rẻ – made in China. Nói chung là có quá nhiều thứ xung quanh các bạn
đang sử dụng, tiêu dùng đều xuất phát từ Trung Quốc. Ấy vậy mà dường
như các bạn lờ đi coi như không hề tồn tại cái sự thật đấy mà chỉ chăm
chăm mượn cớ rằng mình đang yêu nước và dùng cái lòng yêu nước mù quáng
đấy để chửi bới và phát biểu liều.
Ôi thôi thì cứ cái gì tồi tệ, xấu xa, bẩn thỉu, khốn nạn, đê tiện là
cứ nhằm vào Trung Quốc mà chửi. Mấy cái tin đồn nhảm nhí kiểu “băng gạc
chứa trứng đỉa”, “bức ảnh người vợ ma”, “cho ấu trùng vào băng vệ
sinh”,… cũng quy cho Tàu khựa hết. Rồi kinh khủng hơn là khi đọc được
một bài báo nào về những tai nạn, những sự việc đau lòng ở mảnh đất hơn 1
tỷ dân này như thiên tai, dịch bệnh,… thì bên dưới là cả đống comment
cười cợt, đắc chí, sung sướng, hả hê.
Dạng này thì đã được mình đề cập ở một bài viết cách đây khá lâu (có
thể đọc ở link bên dưới) và mình gọi đó là mấy bạn trẻ có não sinh ra để
lấp đầy hộp sọ. Có một điểm chung của mấy cái bài viết được share đầy
rẫy trên Facebook chứa các tin đồn này đó chính là nó vô cùng mông lung,
không rõ nguồn và không hề có căn cứ cơ sở khoa học nào cả. Đôi khi nó
còn là mấy bài viết của mấy cái page đang cần tăng lượt like cho họ hoặc
là của mấy đứa rảnh rỗi đang cần được tăng lượt follow không hơn không
kém.
Thực ra để mà nói thì ở đâu cũng có người tốt kẻ xấu, dân tộc nào
cũng có điều tốt và chưa tốt, tích cực lẫn tiêu cực nhưng mà mấy bạn trẻ
phấn khích quá đà kiểu thấy ở đâu có dính tý Trung Quốc là chửi, chế đủ
thể loại tranh ảnh thơ phú biếm họa để sỉ nhục dân tộc khác thì đúng là
khó có thể chấp nhận nổi. Mấy thành phần quá khích, thích chạy theo tâm
lý đám đông mà không biết kiểm soát hành động của mình như này thì khó
có thể nói là yêu nước được.
Dạng thứ năm: “Tôi yêu Việt Nam nhưng tôi không yêu Thanh Hóa, không ưa Bắc Kỳ, kỳ thị đồng tính, ghê tởm dân nhà quê,…”
Thế nào, có bao giờ bạn nghe được mấy câu kiểu như trên chưa? Mình
dám cá là tất cả các bạn đều đã nghe thấy, nhìn thấy ít nhất một lần
trong đời mấy cái câu như vậy rồi. Các bạn lúc nào cũng năng nổ chửi Tàu
khựa, sùng sục hô hào khẩu hiệu yêu nước nhưng mà mỗi cái việc yêu đồng
bào của mình, tôn trọng những người có cùng nguồn gốc, nói chung ngôn
ngữ là không thể làm nổi.
Kỳ thị thì đủ kiểu, đủ cách. Nhẹ nhàng thì cách ly không chơi với mấy
bạn “dân 36” trong lớp, căng thẳng hơn thì lập page anti một bé đi thi
The Voice Kids chỉ vì bé ý quê ở Thanh Hóa. Bình thường thì buông lời
trêu chọc một cậu bạn là người đồng tính trong lớp để cho vui, ghê gớm
hơn là nhiếc móc, bỉ bai, sỉ nhục không thương tiếc người bạn đó và thậm
chí đánh đập, dùng bạo lực với người ta chỉ vì người ta không thích
người khác giới giống mình.
Đôi khi đơn giản chỉ là một cái giọng nói địa phương chưa thể chuẩn
như giọng Hà Nội. Chỉ là một người bạn ở miền Nam ra lỡ nói tiếng Nam mà
bị chặt chém không thương tiếc khi đi mua mấy món đồ lưu niệm ở thủ đô.
Chỉ là những từ ngữ “Bắc Kỳ”, “Nam Kỳ”,… Tất cả những thứ đó đã đủ để
chứng minh cho bạn thực ra chả có tý gì gọi là yêu nước cả. Vì yêu tổ
quốc là đồng nghĩa với việc yêu đồng bào, yêu dân tộc mình. Bạn có yêu
đến chết đi được một anh chàng, cô nàng nào đó ở trời Tây mà có khi từ
bây giờ đến lúc hết đời bạn cũng chẳng bao giờ có cơ hội gặp mặt và bạn
tự hào vì điều đó. Nhưng lại chẳng thể bao dung và ngừng dùng định kiến
để nhìn về những con người ở ngay bên cạnh bạn hàng ngày. Yêu nước ư?
Bạn làm gì xứng đáng với từ đó.
Tạm kết
Mình còn nhớ năm mình học lớp 10, mình có đọc một truyện ngắn mà theo
mình là rất hay và nó đã một phần làm thay đổi cách nhìn nhận cuộc đời
của mình. Một truyện ngắn của tác giả nổi tiếng Minh Nhật với tựa đề:
“Bước chân tới thiên đường”.Trong truyện có kể về một nhân vật là một
thầy giáo đặc biệt dạy môn Giáo dục công dân của một lớp học cũng đặc
biệt mà có lẽ nó chỉ có thể xảy ra trong tưởng tượng mà thôi. Ở trong
đó, thầy giáo trẻ tên Kim mắc bệnh hiểm nghèo đã có lần giảng cho đám
học trò nghịch như quỷ bên dưới về lòng yêu nước như này:
“Kim đi vào lớp, thường là tay đút túi quần, quên không tả, anh
mặc vest, luôn chỉ mặc vest đen, anh đứng sát bàn đầu tiên, ít khi quan
tâm đến việc hôm nay phải dạy gì.
- Lòng yêu nước?
- Lòng yêu nước?
Anh nhìn lướt qua quyển sách của Ánh – nó ngồi ở bàn đầu – rồi ra hiệu cho Ánh cất sách vào túi.
- Ờ, đây là một chủ đề hay đấy! Em, em có yêu nước không? Anh luôn thích những câu trả lời thật nhé.
- Ờ, đây là một chủ đề hay đấy! Em, em có yêu nước không? Anh luôn thích những câu trả lời thật nhé.
Anh chỉ vào Bảo. Thằng này nheo mắt:
- Theo một nghĩa nào đó thì là có ạ.
- Theo nghĩa nào đó là theo nghĩa nào?
- Em cũng không rõ lắm, nhưng đại khái thì là yêu ạ!
Cách trả lời nhảm nhí của thằng này khiến tôi phì cười.
- Em có yêu đội bóng nào không?
- Dạ có, Barca ạ.
- Dứt khoát nhỉ. Thế khi Barca bị loại ở cúp C1 năm nay em có buồn không?
- Có chứ ạ.
- Thế lúc nghe đến sản lượng khai thác hải sản của nước ta giảm 25% trong năm vừa rồi, em có buồn không?
- Dạ…không ạ.
- Đấy, thế thì cũng chưa yêu nước lắm!
- Theo một nghĩa nào đó thì là có ạ.
- Theo nghĩa nào đó là theo nghĩa nào?
- Em cũng không rõ lắm, nhưng đại khái thì là yêu ạ!
Cách trả lời nhảm nhí của thằng này khiến tôi phì cười.
- Em có yêu đội bóng nào không?
- Dạ có, Barca ạ.
- Dứt khoát nhỉ. Thế khi Barca bị loại ở cúp C1 năm nay em có buồn không?
- Có chứ ạ.
- Thế lúc nghe đến sản lượng khai thác hải sản của nước ta giảm 25% trong năm vừa rồi, em có buồn không?
- Dạ…không ạ.
- Đấy, thế thì cũng chưa yêu nước lắm!
Bảo lúng túng. Anh cười:
- Anh đùa đấy, anh cũng không buồn vì anh không ăn hải sản! Nhưng nếu là sản lượng cà phê giảm thì anh sẽ buồn lắm đấy!
- Anh đùa đấy, anh cũng không buồn vì anh không ăn hải sản! Nhưng nếu là sản lượng cà phê giảm thì anh sẽ buồn lắm đấy!
Cười. Anh lại xoa xoa cằm, động tác quen thuộc:
- Có lẽ là ở mỗi một hoàn cảnh đều khác, không thể so sánh các em với các anh hùng đã xả thân cứu nước trong hai cuộc chiến tranh của chúng ta, vì các em sinh ra trong thời bình, điều ấy là không chính xác. Anh nghĩ, các em yêu nước theo cách của các em, yêu chỉ đơn giản vì đã được sinh ra ở nơi này. Anh nhớ, cách đây 5 năm, khi anh bắt đầu đi du học….
Và Kim kể về những ngày xa nhà của anh, những lúc đi học về tối khuya, bật BBC VN lên nghe những bản tin về đất nước, thấy lòng vui vẻ lạ thường, những lúc nghe tin có sóng thần nơi này, bão lũ nơi kia, lại thấy lòng ngập tràn lo lắng, anh kể hội sinh viên Việt Nam ở đó giúp đỡ, san sẻ, yêu thương nhau như thế nào, yêu nước là yêu những người cùng sinh ra trên quê hương…Không kể khổ, không so sánh, Kim nói với chúng tôi về những gì anh đã trải qua và đúc kết được…Những câu chuyện giản dị, anh ngồi một cách bình thản, chúng tôi chăm chú lắng nghe.. Những cảm xúc dâng lên trong từng đứa như là lần đầu biết thế nào là yêu nước, là tình bạn thực sự, là tình yêu, là lòng dũng cảm…”
Vậy đó bạn yêu à. Đó là điều mà mình muốn nói về lòng yêu nước trong
ngày 2/9 và cả 364 ngày còn lại trong một năm đấy. Yêu nước nó không
phức tạp quá đỗi như các bạn vẫn đang nghĩ về nó đâu. Đôi khi chỉ đơn
giản là biết kiểm soát hành vi của bản thân khi mình đang đại diện cho
cả một dân tộc trên mạng xã hội, là biết đùm bọc, yêu thương những con
người cùng dòng máu Việt Nam ở bất kỳ nơi nào có thể, là học hành và rèn
luyện tốt để trở thành những người trẻ sống tốt sống đẹp. Vậy thôi, có
lẽ đã là đủ rồi để trở thành một lòng yêu nước thực thụ, bất chấp việc
có thể bạn sẽ không cầm súng ra trận hay là không đi nghĩa vụ quân sự
rồi đó, bạn à!
LUKAS CHUNNY
*Feature image: Le Minh
Theo Triết học đường phố
Theo Triết học đường phố
EmoticonEmoticon
Note: Only a member of this blog may post a comment.